Als costochondritis je onzeker maakt: inzichten en praktische tips

Olga
22 mei 2025

Diagnose costochondritis, en nu?

Heb je de diagnose costochondritis gekregen, of vermoed je dat je costochondritis hebt? Dan heb je waarschijnlijk een onzekere en stressvolle periode achter de rug. Pijn op de borst is heftig en roept vaak angst op. Je vraagt je misschien af: wat nu? In dit blog vind je antwoorden op de vragen die nu in je hoofd spelen. vaak geeft inzicht al een beetje rust.

Dit stuk is geschreven vanuit vijftien jaar behandelervaring én eigen ervaring met pijnklachten op de borst.

Wat is costochondritis?

Costochondritis is een pijnlijke ontsteking van het kraakbeen tussen je ribben en borstbeen. Soms zit de onsteking ook je rugzijde in de verbiding tissen ribben en wervels. De pijn kan aan één kant zitten, maar ook aan beide kanten voorkomen. De plekken zijn pijnlijk of gevoelig als je er op drukt. Bloedonderzoek laat meestal geen afwijkingen zien.

Hoe wordt costochondritis vastgesteld?

De huisarts zal altijd eerst onderzoeken of er geen andere oorzaak is, zoals problemen met je hart of longen. Drukken op de pijnlijke plekken op je borst geeft vaak extra klachten. Als er geen andere oorzaak wordt gevonden, en de pijn zit precies op het kraakbeen, wordt de diagnose costochondritis gesteld. Soms wordt de term syndroom van Tietze gebruikt, maar officieel is dat alleen als er ook zwelling zichtbaar is. Bij costochondritis is er geen zwelling aanwezig

Oorzaken van costochondritis

De precieze oorzaak van costochondritis is niet altijd duidelijk. Toch zien wij in onze praktijk regelmatig een aantal terugkerende factoren:

  • Bewegingsbeperkingen in de gewrichten van de wervelkolom en ribben
  • Veel krachttraining van de borstspieren, zoals opdrukken
  • Gespannen middenrif
  • Een periode met veel hoesten
  • Langdurige stress en spanning, “veel ballen in de lucht houden”
  • Slecht slapen
  • Verkeerd ademhalingspatroon
  • Angst over de oorzaak en het verloop van de klachten
  • Een doorgemaakte Covid-infectie of andere virale/bacteriële infectie
  • Een leven leiden dat niet meer bij je past

Hoe lang duurt costochondritis?

Dat is lastig te voorspellen. Soms zijn de klachten tijdelijk, soms blijven ze langer hangen. De duur hangt vaak samen met de onderliggende oorzaken. Blijven stress, slecht slapen of hormonale schommelingen aanwezig, dan kunnen de klachten langer aanhouden. Het is belangrijk om te kijken naar wat de klachten in stand houdt. Verlies niet de hoop dat je grip kunt krijgen op de pijn. Begrijpen waar je klachten vandaan komen en wat je zelf kunt doen, geeft vaak al meer rust. Vanuit rust kan herstel beginnen.

Verlies nooit de hoop dat je grip kunt krijgen op je costochondritisklachten.

Costochondritis symptomen

De klachten bij costochondritis kunnen heel divers zijn. Je hoeft ze niet allemaal te hebben om de diagnose te krijgen. Wat altijd aanwezig is, is pijn op de borst, bij het kraakbeen tussen ribben en borstbeen.

Pijn in de borstregio:

  • Hevige, stekende of brandende pijn achter of rond het borstbeen
  • Druk achter het borstbee
  • Pijn in onder de linker of rechter borst
  • Drukken op de pijnlijke plekken geeft extra klachten
  • Pijn bij het ribkraakbeen of de ribbenboog bij de buik

Klachten op de rug:

Ademhalingsklachten:

  • Druk op de borst
  • Pijn en druk rond het middenrif
  • Benauwd of beklemmend gevoel op de borst
  • Gevoel van een band om de borst
  • Pijn tussen de schouderbladen bij inademen
  • Benauwdheid, terwijl hart en longen gezond zijn
  • Pijn bij diep inademen, lachen, niezen of hoesten
  • Hyperventilatie

Maag- en darmklachten:

Klachten rondom de keel:

Angst en paniekklachten:

  • Hartkloppingen
  • Niet meer kunnen ontspannen
  • Angstig of gejaagd gevoel
  • Paniekaanvallen
  • Hyperventilatie

Emotionele klachten:

  • Snel boos worden
  • Moeite om emoties onder controle te houden
  • Tegen dingen opzien die eerder geen moeite kostten
  • Vermoeid, down of lusteloos voelen

Uitgebreide klachten:

  • Pijn die uitstraalt naar rug, nek, schouder of arm (soms lijkt het op hartklachten, maar laat dit altijd eerst checken bij de huisarts!)
  • Pijnlijke bewegingen van schouders en armen
  • Pijn tussen schouderbladen en nek
  • Pijn tussen schouderbladen en middenrif
  • Flankpijn
  • Pijn in de rug met uitstraling naar de maag of borst

Heb je ’s nachts last van costochondritis?

Bij veel mensen spelen de klachten ’s nachts op. Door het liggen ontstaat er druk op de borst en bovenrug. Als je rug stijf is, geeft de lighouding vaak meer pijn. De pijn zorgt voor stress, en die stress maakt de pijn weer erger. In de nacht is er weinig afleiding, waardoor je sneller in een negatieve spiraal terechtkomt. Angst en piekeren nemen het over. Ook hartkloppingen komen dan vaker voor. Dit is logisch en komt veel voor. Kom bij een aanval uit bed, beweeg rustig en zoek afleiding.

De invloed van stress bij costochondritis

Pijn op de borst is beangstigend, zeker als je niet weet waar het vandaan komt. Je denkt al snel: “Is het mijn hart?” Die angst is heel normaal. Je zenuwstelsel schiet in de alarmstand, je hartslag gaat omhoog, je spieren spannen zich aan. Costochondritis kan hierdoor hartkloppingen veroorzaken. Herken je jezelf in deze stressreacties? Je bent niet de enige.

Snel ontspannen met hulp van de spijkermat?


Vermoeidheid bij costochondritis

De pijn is één ding, maar de vermoeidheid kan je echt uitputten. Het lijkt soms alsof je maar op halve kracht draait. Waarom word je zo moe van costochondritis?

  • Pijn kost energie
  • Slechte nachtrust door de pijn
  • Minder kunnen bewegen of sporten, waardoor je conditie achteruitgaat

Stress en flankpijn

Spanning bouwt zich vaak op in nek, schouders en borstspieren. Je ademhaling wordt sneller en oppervlakkiger. Je middenrif raakt gespannen, wat flankpijn kan geven. Als je je zorgen maakt over je hart, reageert je hele lijf. Je schouders trekken naar voren, je bovenrug wordt boller. Hoe meer spanning, hoe meer pijn, en zo blijf je in de cirkel van pijn en stress.

Costochondritis tijdens of na de zwangerschap

Zwanger zijn en last krijgen van costochondritis is niet ongewoon. Tijdens de zwangerschap verandert er veel in je lijf: je bindweefsel wordt soepeler, je rug verandert van stand, je buik groeit. Als je rug wat stijf is, kan dat klachten geven in de bovenrug en borst. Ook na de bevalling kunnen de klachten aanhouden. Gelukkig kun je tijdens de zwangerschap veilig behandeld worden voor costochondritis. Oefeningen en voedingstips kunnen helpen, maar soms is extra ondersteuning nodig.

Costochondritis en hartkloppingen

Hartkloppingen komen vaak voor bij costochondritis. De pijn zit in de buurt van je hart, dus het is logisch dat je hieraan denkt. Meestal zijn de hartkloppingen onschuldig en het gevolg van stress, koffie of andere oppeppende middelen. Zoek afleiding, ontspan en beweeg rustig. Vaak zakt het vanzelf. Blijf je je zorgen maken? Neem contact op met je huisarts.

Is costochondritis erfelijk?

Voor zover bekend is costochondritis niet erfelijk. Toch zien we het soms vaker in bepaalde families. Mogelijk speelt een aanleg voor een stijve bovenrug of bepaalde karaktereigenschappen een rol. In families zie je vaak dezelfde patronen terug: veel van jezelf vragen, moeilijk ontspannen.

Risicofactoren voor costochondritis

  • Zware lichamelijke inspanning, vooral op de borstkas
  • Langdurige belasting van de bovenste ribben (veel hoesten, veel zitten, voorovergebogen werken)
  • Ongeluk met impact op de borstkas
  • Zwangerschap
  • Luchtweginfecties
  • Stressvolle periodes
  • Langdurige disbalans tussen actie en rust
  • Een leven leiden dat niet bij je past

Costochondritis en pijn tussen de schouderbladen

Een stijve, vastzittende bovenrug zien we vaak als oorzaak of medeoorzaak van costochondritis. Rugklachten zijn soms al langer aanwezig voordat de pijn op de borst begint. Je borstkas is één geheel, met de wervelkolom aan de achterkant en het borstbeen aan de voorkant. Als de gewrichten in je rug niet goed bewegen, kun je pijn op de borst krijgen. Het is belangrijk om naar de beweeglijkheid van je rug en borstkas te kijken. Hier is vaak veel winst te behalen.

Costochondritis bij vrouwen

Costochondritis komt bij zowel mannen als vrouwen voor, maar iets vaker bij vrouwen tussen de 20 en 40 jaar. Hormonale schommelingen kunnen een rol spelen: puberteit, zwangerschap, overgang. Veel vrouwen merken dat de klachten verergeren rondom de menstruatie. Aandacht voor hormonen kan dus zeker helpen bij het verminderen van de klachten.

Pijn in het middenrif en costochondritis

Pijn of steken in het middenrif komen vaak samen voor met costochondritis. Het middenrif is een belangrijke ademhalingsspier. Bij stress raakt het middenrif snel gespannen, wat pijn en druk kan geven. De rug en het middenrif beïnvloeden elkaar. Probeer rustig te bewegen en buikademhaling toe te passen om het middenrif te ontspannen.

Leven met costochondritis: omgaan met pijn op de borst

Je leven verandert als je dagelijks pijn op de borst hebt. Alles kost meer energie. Je voelt je vaak onbegrepen, omdat mensen niets aan je zien. Hoe ga je hiermee om? Zorg goed voor je lijf. Blijf in beweging, zoek een goede therapeut, deel je gevoelens met mensen om je heen. Kleine stappen maken echt verschil.

Het verschil tussen costochondritis en het syndroom van Tietze

De diagnose syndroom van Tietze wordt vaak gesteld bij pijn op de borst, maar officieel is dat alleen als er ook zwelling is. Bij costochondritis is er meestal geen zwelling, maar de pijn en de oorzaak zijn vergelijkbaar.

Paniekaanvallen bij costochondritis

De pijn steekt op, je kunt moeilijk doorademen, je raakt in paniek. Dit gebeurt veel mensen met costochondritis. De angst dat het je hart is, zorgt voor extra stress. Paniekaanvallen zijn een normale reactie op pijn op de borst. Je hoeft de angst niet weg te drukken. Neem het serieus, zoek hulp als je merkt dat stress en paniek de overhand nemen.

Gezonde voeding en adviezen bij costochondritis

  • Eet maximaal drie keer per dag
  • Kies voor vers en onbewerkt eten
  • Minder koolhydraten, meer gezonde vetten (omega 3) en eiwitten
  • Twee eetlepels biologische olijfolie per dag werkt ontstekingsremmend
  • 80/20-regel: 80% gezond, 20% mag minder gezond

De beste oefeningen bij costochondritis

Er is geen gouden oplossing, maar dit helpt vaak:

  • Buikademhaling toepassen om te ontspannen
  • Rustige draaibewegingen van de bovenrug (schouders van links naar rechts draaien)
  •  Strekken van de bovenrug (handen achter de rug in elkaar vouwen en naar achteren strekken)

Hoe stijver je rug, hoe meer klachten je meestal hebt. Kom in beweging, het liefst buiten. Buiten bewegen heeft extra voordelen: je maakt hormonen aan waardoor je je beter voelt, je slaap verbetert en je herstelt sneller.

Costochondritis en werken: hoe zorg je goed voor jezelf?

Deel met je werkgever wat er speelt. Geef aan dat je korte pauzes nodig hebt om te bewegen. Lang zitten is funest, zeker in combinatie met stress. Vraag jezelf af of je werk nog bij je past. Soms is langdurige stress op het werk een belangrijke factor bij het ontstaan van klachten.

Preventie van costochondritis

Zorg voor voldoende ontspanning, ook als het druk is. Jezelf op één zetten is niet egoïstisch, het is nodig. Investeer in wat jou rust geeft. Zorg dat je rug en borst soepel blijven door te bewegen, wandelen of yoga te doen. Heb je een zittend beroep? Neem veel kleine pauzes.

Medicatie bij costochondritis

Medicatie haalt de oorzaak niet weg, maar kan de scherpe randjes van de pijn afhalen. Let op: ontstekingsremmers kunnen belastend zijn voor je maag. Overleg met je arts als je ze gebruikt.

Fysiotherapie of massage bij costochondritis

Doe vooral wat goed voelt. Een goede masseur, fysiotherapeut, osteopaat of manueel therapeut kan je lijf soepeler maken, waardoor de klachten afnemen. Massage ontspant, en ontspanning is altijd goed.

Wil je hulp bij costochondritis? Zet vandaag de eerste stap

Blijf niet rondlopen met je klachten.  Bij V&K kijken we samen met jou naar het geheel. Niet alleen naar je ribben, maar naar wie jij bent en wat jij nodig hebt. Wil je een afspraak maken in onze praktijk? Klik hier hierinder om direct een afspraak te plannen