
Vitamine D: de zonnevitaal
Vitamine D is een vetoplosbare vitamine die uniek is: ons lichaam kan het namelijk zelf aanmaken onder invloed van zonlicht. Daarnaast komt het voor in bepaalde voedingsmiddelen. Vitamine D is onmisbaar voor sterke botten, spieren en een goed werkend immuunsysteem.
Functies van vitamine D
- Botten en tanden
- Vitamine D zorgt voor een goede opname van calcium en fosfor uit voeding. Deze mineralen zijn essentieel voor sterke botten en tanden.
- Spierfunctie
- Het ondersteunt de werking van spieren en helpt spierzwakte en krampen te voorkomen.
- Afweer en immuunsysteem
- Vitamine D speelt een belangrijke rol bij de regulatie van het immuunsysteem en helpt het lichaam om infecties beter af te weren.
- Celdeling en gezondheid
- Het ondersteunt normale celdeling en draagt bij aan een goede werking van verschillende organen.
Tekorten aan vitamine D
In Nederland komt een tekort regelmatig voor, vooral in de wintermaanden wanneer er weinig zon is. Ook ouderen, mensen met een donkere huid en mensen die weinig buiten komen, lopen meer risico.
Mogelijke klachten bij een tekort zijn:
- Vermoeidheid en spierzwakte
- Pijnlijke botten of spierkrampen
- Verhoogd risico op botontkalking (osteoporose)
- Bij kinderen: rachitis (Engelse ziekte), waarbij botten zacht en vervormd worden
Voedingsmiddelen rijk aan vitamine D
Voeding levert slechts een deel van de vitamine D die we nodig hebben. Toch zijn er enkele goede bronnen:
- Vette vis (zalm, haring, makreel)
- Levertraan
- Eieren
- Vlees
- Verrijkte margarine en halvarine
De belangrijkste bron blijft echter zonlicht. Ongeveer 15-30 minuten per dag buiten met onbedekte handen en gezicht kan voldoende zijn, afhankelijk van huidtype, seizoen en tijdstip.
Hoeveel heb je nodig?
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) is:
- 10 microgram per dag voor volwassenen tot 70 jaar
- 20 microgram per dag voor mensen boven de 70 jaar
Sommige groepen krijgen het advies om dagelijks een supplement te nemen, zoals kinderen tot 4 jaar, zwangere vrouwen, ouderen, mensen met een donkere huid en iedereen die weinig buiten komt.
Te veel vitamine D?
Een overschot via zonlicht of voeding komt nauwelijks voor. Bij extreem hoge inname van supplementen kan echter een schadelijk teveel ontstaan, met klachten als misselijkheid, dorst en nierproblemen.
👉 Samengevat: vitamine D is essentieel voor sterke botten, spieren en een goed immuunsysteem. Tekorten komen veel voor, vooral in de winter of bij mensen die weinig zonlicht krijgen. Vette vis, eieren en verrijkte producten leveren vitamine D, maar voor veel mensen is een supplement een verstandige keuze.