Welke emoties zijn er eigenlijk? En waarom is dat belangrijk voor jou?

Je voelt je niet lekker. Dat weet je wel. Maar als iemand vraagt: "Wat voel je dan precies?" dan wordt het lastig. Je zoekt naar woorden. Het voelt zwaar, gespannen, onrustig misschien. Maar wat is het nou echt?

Herken je dit? 

Veel mensen hebben moeite hun emoties te benoemen. En dat is logisch. Want welke emoties zijn er eigenlijk allemaal? En hoe weet je welke jij voelt?

In dit blog nemen we je mee in de wereld van emoties. Niet met ingewikkelde theorie, maar op een manier die jou helpt jezelf beter te begrijpen. Want als je weet wat je voelt, kun je er ook iets mee doen.

Waarom het überhaupt belangrijk is te weten welke emoties er zijn

Misschien denk je: wat maakt het uit hoe ik het noem? Ik voel gewoon rot.

Maar hier zit hem nou juist de kracht. Als je een gevoel kunt benoemen, krijg je er grip op. Het wordt minder diffuus. Minder overweldigend. 

Stel je voor: je voelt een druk op je borst, je hart klopt sneller, je gedachten tollen. Als je dit kan herkennen als angst, dan weet je ook: dit is tijdelijk. Dit is een reactie van mijn lijf. Ik kan hier iets mee.

Maar als je niet weet wat je voelt, blijft het een grote wazige wolk van ongemak. Je weet niet waar je moet beginnen. En dat maakt het alleen maar zwaarder.

Emoties benoemen is als licht aandoen in een donkere kamer. Ineens zie je wat er is. En dan kun je bewegen.

Er zijn veel verschillende indelingen van emoties

Wat interessant is: er bestaat geen definitieve lijst van emoties. Verschillende onderzoekers, psychologen en therapeuten hebben hun eigen indeling gemaakt. Allemaal waardevol. Allemaal net een andere invalshoek.

Wij laten je hier twee veelgebruikte indelingen zien. Niet omdat je ze uit je hoofd moet leren, maar omdat ze je helpen herkennen wat er in jou leeft.

Een veelgebruikte indeling met 7 emoties

Deze lijst komt vaak voorbij in trainingen, therapieën en boeken:

  Vreugde: dat lichte, warme gevoel. Energie. Verbinding. Plezier

  Verdriet: zwaarte, gemis, een verlangen naar iets wat er niet (meer) is.

  Angst: alertheid, spanning, het gevoel dat er gevaar dreigt.

  Woede: kracht, verzet, het signaal dat een grens overschreden is.

  Verbazing: verrassing, nieuwsgierigheid, iets onverwachts.

  Afschuw: afkeer, walging, het gevoel dat iets niet klopt of gevaarlijk is.

  Melancholie en vrees:  een combinatie van weemoed en onrust. Een gevoel van verlies en onzekerheid tegelijk.

Kijk eens naar deze lijst. Welke herken je bij jezelf? Welke voel je nu, vandaag? Of welke voelde je gisteren, maar kon je toen niet benoemen?

De 8 emoties van Vera Helleman

Een andere veelgebruikte indeling is die van Vera Helleman. Zij voegt er nog een paar toe die vaak vergeten worden, maar zo belangrijk zijn:

   Liefde– verbinding, warmte, het gevoel van samenhorigheid.

  Vreugde – licht, energie, plezier.

   Verbazing – nieuwsgierigheid, verrassing.

  Verdriet – pijn, gemis, zwaarte.

  Angst – spanning, alertheid, onzekerheid.

  Afkeer – walging, afstand nemen.

  Boosheid – kracht, grens, verzet.

  Schaamte & schuld – het gevoel dat je tekortschiet, niet goed genoeg bent, iets fout hebt gedaan.

Vooral die laatste is belangrijk. Schaamte en schuld. Gevoelens die veel mensen met zich meedragen, vaak zonder het te beseffen. Ze zitten diep. En ze kosten enorm veel energie.

Wat zie je als je deze lijsten naast elkaar legt?

Je ziet: er zijn veel verschillende indelingen van emoties. Ze laten zien dat je emoties op verschillende manieren ingedeeld en benoemd worden.

Sommige lijsten zijn korter, andere langer. Sommige bundelen emoties, andere splitsen ze juist uit. 

En weet je wat? Dat is helemaal oké. 

Het gaat er niet om dat je de "juiste" lijst vindt. Het gaat erom dat je leert herkennen wat er in jou leeft. Dat je woorden krijgt voor wat je voelt.

Waarom emoties vaak moeilijk te herkennen zijn

Misschien vraag je je af: waarom weet ik dan niet gewoon wat ik voel? Daar zijn een paar redenen voor.

Je hebt het nooit geleerd

Thuis, op school, in je werk: er werd vaak niet over emoties gepraat. Je moest functioneren. Doorpakken. Niet zeuren. Gevoelens waren er wel, maar er was geen ruimte om ze te voelen of te benoemen.

Je bent naar buiten gericht

Je bent druk met wat anderen denken, vinden, verwachten. Je telefoon, je to-do lijst, de boodschappen, de kinderen, je werk. Allemaal buiten jezelf. Er is geen tijd of ruimte om naar binnen te kijken.

Je lijf geeft signalen die je moet negeren

Je bent moe, maar je moet door. Je hebt pijn, maar je hebt geen tijd. Je voelt spanning, maar je duwt het weg. Totdat je lijf zo hard roept dat je er niet meer omheen kunt.

Ben jij op dit punt gekomen?

Wat gebeurt er als je emoties blijft negeren?

Als je emoties niet voelt, niet benoemt, niet uit, dan blijven ze zitten. In je lijf. In je spieren. In je gedachten. In je gedrag. Dit wordt ook vaak een: emotionele blokkade genoemd. Vastzittende of ingehouden gevoelens zoals boosheid en verdriet kosten jou behoorlijk veel energie. Je moet ze constant in bedwang houden. Dat is vermoeidend. Dat geeft spanning. Dat kan zelfs pijn geven. Als je emoties uit en loslaat geeft dit een enorme opluchting en ontspanning.Hoe leer je herkennen wat je voelt?

De eerste stap is simpel: stilstaan. Even naar binnen kijken in plaats van naar buiten.

Vraag jezelf af:  

• Wat voel ik nu in mijn lijf?  
• Waar zit spanning? Waar zit zwaarte?  
• Welk woord past het beste bij dit gevoel?

Gebruik de lijsten hierboven als hulpmiddel. Niet om jezelf in een hokje te stoppen, maar om taal te vinden voor wat er is.

• Voel je spanning in je borst, een snelle hartslag, onrust in je hoofd? Misschien is het angst.  
• Voel je zwaarte, traagheid, een brok in je keel? Misschien is het verdriet.  
• Voel je hitte, spanning in je kaken, een drang om te bewegen of te schreeuwen? Misschien is het woede.

En als je het niet precies weet: ook dat is oké. Het gaat om het proberen. Om het voelen. Om het durven kijken.

Emoties zijn er niet voor niets

Hier is iets belangrijks om te onthouden: emoties zijn niet je vijand. Ze zijn boodschappers.

• Angst zegt: pas op, er is iets waar ik alert op moet zijn.  
• Verdriet zegt: ik heb iets verloren wat belangrijk voor me was.  
• Woede zegt: er is een grens overschreden, dit klopt niet.  
• Vreugde* zegt: dit voelt goed, dit wil ik meer.  
• Schaamte zegt: ik voel me niet goed genoeg, ik heb aandacht nodig.

Als je leert luisteren naar deze boodschappen, leer je jezelf beter kennen. Je ontdekt wat jij nodig hebt. Waar jouw grenzen liggen. Wat jou energie geeft en wat jou energie kost.

Wat als je emoties voelt, maar niet weet wat je ermee moet?

Dat is een vraag die we vaak horen. En het antwoord is: je hoeft er niet meteen iets mee te doen. Eerst voelen is genoeg.

Geef jezelf toestemming om te voelen wat er is. Zonder het meteen op te lossen. Zonder het weg te duwen. Zonder je ervoor te schamen. Emoties willen gevoeld worden. Als je ze ruimte geeft, bewegen ze. Ze stromen. En dan kunnen ze ook weer gaan. Natuurlijk zijn er momenten dat je er iets mee wilt doen. Dat je wilt praten, bewegen, huilen, schreeuwen. Dat mag allemaal. Maar de eerste stap is altijd: herkennen en toelaten.

De kracht van kleine stappen

Je hoeft dit niet in één keer goed te doen. Je hoeft niet ineens al je emoties te voelen en te begrijpen.

Begin klein.

Check één keer per dag in bij jezelf: wat voel ik nu?  Gebruik de lijsten in dit blog als geheugensteuntje.  Schrijf het op, zeg het hardop, of houd het gewoon even vast in je gedachten.

Elke keer dat je een emotie herkent en benoemt, wordt het makkelijker. Je wordt vertrouwder met jezelf. Je leert je eigen taal spreken.

Emoties en je lijf horen bij elkaar

Iets wat we in onze praktijk steeds weer zien: emoties zitten niet alleen in je hoofd. Ze zitten in je hele lijf.

• Spanning in je schouders kan woede zijn die je inhoudt.  
• Een brok in je keel kan verdriet zijn dat niet uit mag.  
• Pijn op je borst kan angst zijn die zich vasthoudt.

Daarom kijken wij altijd naar het geheel. Lichaam, mentaal, emotioneel, spiritueel. Het is allemaal met elkaar verbonden.

Als je emoties leert voelen en uiten, merk je vaak dat lichamelijke klachten verminderen. Dat je beter slaapt. Meer energie hebt. Vrijer ademt. Omdat je eindelijk loslaat wat al zo lang vastzat.

Wat als je emoties en gevoelens te groot voelen?

Soms zijn emoties overweldigend. Te groot. Te heftig. Te eng. Dan is het oké om hulp te zoeken. Om iemand naast je te hebben die met je meekijkt. Die je helpt voelen zonder weg te zakken.

Wij doen dat in onze praktijk. Met cranio sacraal therapie. We creëren een veilige plek waar alles welkom is. Waar je mag voelen. Waar je mag zijn zoals je bent.

Samen gaan we op zoek naar wat er in jou leeft. Wat zeggen de signalen van je lijf? Wat is er nou echt belangrijk voor je? Wat heb jij nodig om een vervullend leven te leiden?

We onderzoeken hoe het komt dat je nog klachten hebt. Dit kan een val of ongeluk in het verleden zijn. Een stressvolle gebeurtenis die je eerder niet kon verwerken.

Als er iets in jou leeft wat constant in bedwang moet worden gehouden kost dat enorm veel energie.

Stel je voor dat die energie vrijkomt?

Jouw emoties mogen er zijn en zijn hartstikke belangrijk

We willen dit blog afsluiten met iets belangrijks: jouw emoties mogen er zijn. Allemaal. De mooie en de lelijke. De lichte en de zware. De makkelijke en de moeilijke. je doet je gezondheid een groot plezier om ze te erkennen en te uiten. Al begin je maar met een klein beetje. 

Wat neem je mee uit dit blog?

We hopen dat je na het lezen van dit blog een paar dingen meeneemt:

• Er zijn verschillende indelingen van emoties, en ze helpen je woorden te vinden voor wat je voelt
• Emoties benoemen geeft grip en maakt ze minder overweldigend
• Emoties zijn boodschappers, geen vijanden
• Je hoeft het niet alleen te doen

Als je merkt dat je vastloopt in je emoties, dat je niet weet wat je voelt of hoe je ermee om moet gaan: je bent niet alleen. Wij zijn er. Met kennis, ervaring en vooral: met aandacht voor jou als geheel.

Wil je meer weten over hoe emoties en je lijf met elkaar verbonden zijn? Of zoek je begeleiding om in contact te komen met je emoties en gevoelens?

Je bent van harte welkom in onze praktijk. We kijken graag met je mee naar wat jij nodig hebt.